Πολλοί γονείς αναρωτιούνται αν η πολλή ζάχαρη στα παιδιά τους προκαλεί υπερκινητικότητα. «Όχι ακόμα», απαντά η Dr. Amanda Avery, αναπληρώτρια καθηγήτρια Διατροφής & Διαιτητικής στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. «Υπάρχουν βέβαια πολλές θεωρίες που συσχετίζουν τη ζάχαρη με τις συμπεριφορικές αλλαγές, αλλά καμία δεν έχει τεκμηριωθεί ακόμα».
Μία από αυτές πηγάζει από τον τρόπο με τον οποίο η ζάχαρη ενεργοποιηθεί το σύστημα επιβράβευσης του εγκεφάλου. Η ενεργοποίησή του αυξάνει την παραγωγή ντοπαμίνης – της ουσίας του εγκεφάλου που μας προκαλεί ευεξία. «Η αύξηση των επιπέδων της ντοπαμίνης θα μπορούσε να σχετισθεί με αλλαγές της συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης της υπερκινητικότητας», αναφέρει η Dr. Avery.
Μία άλλη θεωρία εστιάζει στην απότομη αύξηση που παρατηρείται στο σάκχαρο αίματος, όταν τρώμε γλυκά. Η αύξηση αυτή ακολουθείται από εξίσου απότομη μείωση του σακχάρου, με συνέπεια την λεγόμενη αντιδραστική υπογλυκαιμία. Η υπογλυκαιμία αυτή μπορεί να αλλάξει τη συμπεριφορά με τρόπο που σε κάποιους θυμίζει υπερκινητικότητα.
Εν τούτοις, δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να στηρίζουν κάποια από αυτές τις θεωρίες. Σε αυτό συμβάλλει το γεγονός ότι η υπερκινητικότητα είναι κάτι υποκειμενικό. «Μία συμπεριφορά που σε έναν γονιό «δείχνει» υπερκινητικότητα, σε έναν άλλο επιβεβαιώνει απλώς πως έχει ζωηρό παιδί», εξηγεί η Dr. Avery.
Αυτό φυσικά ισχύει όταν δεν μιλάμε για την διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) που είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, σπεύδει να επισημάνει.
Τι έχουν δείξει οι μελέτες
Το μόνο που έχει δείξει έως τώρα η ιατρική έρευνα είναι περιορισμένη συσχέτιση ανάμεσα στη ζάχαρη και στην υπερκινητική συμπεριφορά σε παιδιά που ήδη έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ. Μάλιστα η συσχέτιση αυτή παρουσιάζει διακύμανση αναλόγως με το είδος της ζάχαρης που καταναλώνει κάποιος.
Η ισχυρότερη συσχέτιση έχει παρατηρηθεί μεταξύ των αναψυκτικών που περιέχουν επτά ή οκτώ κουταλάκι ζάχαρη ανά μερίδα, καθώς και χημικά και καφεΐνη. Έτσι είναι δύσκολο να πει κάποιος με βεβαιότητα εάν ευθύνεται η ζάχαρη ή κάποιο άλλο από τα συστατικά τους.
Μερικές έρευνες σε ζώα, εξ άλλου, έχουν δείξει πως όσα κατανάλωσαν πολλή ζάχαρη νωρίς στη ζωή τους, είχαν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν υπερκινητικότητα αργότερα.
Επομένως, η συσχέτιση ανάμεσα στη ζάχαρη και την υπερκινητικότητα δεν έχει αποδειχθεί. Δεδομένου, όμως, ότι οι περισσότεροι από εμάς τρώμε και πίνουμε πολύ περισσότερη απ’ όση θα έπρεπε, η Dr. Avery τονίζει πως δεν θα έβλαπτε να την περιορίσουμε όσο περισσότερο μπορούμε.
