Το διαβητικό πόδι σχετίζεται με μεγάλο αριθμό παθολογιών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η περιφερική νευροπάθεια, το νευροπαθητικό άλγος, η δημιουργία ελκών, η οστεομυελίτιδα και η αρθροπάθεια Charcot.
Το 80% τω ν ακρωτηριασμών αφορά τους ασθενείς με διαβήτη
Ο διαβήτης είναι στις μέρες μας μια παγκόσμια πανδημία. Υπολογίζεται ότι το 2011 γύρω στους 366 εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως έπασχαν από διαβήτη και αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί στα 552 εκατομμύρια το 2030, που αντιστοιχεί στο 9.9% του ενήλικου πληθυσμού. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι ένας στους τέσσερις ασθενείς με διαβήτη θα εμφανίσει διαβητικό έλκος κατά τη διάρκεια της ζωής του. Εάν δεν αντιμετωπισθούν εγκαίρως, 50% των ελκών θα υποστούν επιμόλυνση και 20% αυτών θα υποστούν ακρωτηριασμό (το 8% ήδη μέσα στον πρώτο χρόνο από τη στιγμή της εμφάνισης). Για την ακρίβεια, το 70 με 80% όλων των μη τραυματικών ακρωτηριασμών διεξάγονται σε διαβητικούς.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διάγνωση περιλαμβάνει τη λήψη του ιστορικού, την ενδελεχή κλινική εξέταση και τη μέτρηση του σφυροβραχιόνιου δείκτη (ΣΒΔ) ή τη μέτρηση της πίεσης του μεγάλου δακτύλου (toe pressure). Σε ειδικές περιπτώσεις συνίσταται η εξειδικευμένη διαδερμική μέτρηση της μερικής τάσεως οξυγόνου (TcPO2).
Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει τον έλεγχο διαβητικής νευροπάθειας, την αναγνώριση της αρτηριακής νόσου μέσω Triplex των αγγείων του κάτω άκρου, σε συνδυασμό με αξονική ή μαγνητική τομογραφία καθως και τον ορθοπεδικό έλεγχο του πέλματος.
Η χρήση υποδόριων ανιχνευτών οξυγόνου: Μια νέα διαγνωστική μέθοδος
Μια νέα πρωτοποριακή μέθοδος εφαρμόζεται στην Αγγειοχειρουργική Κλινική του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, η οποία έχει ως στόχο τη συνεχή παρακολούθηση της αιμάτωσης των κάτω άκρων σε ασθενείς με κρίσιμη ισχαιμία.
Η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει την τοποθέτηση ειδικών αισθητήρων μόνιμα και μόνο μια φορά, περίπου 1mm κάτω από το δέρμα, σε συγκεκριμένες θέσεις του ποδιού και στο δεξί ή αριστερό βραχίονα. Οι αισθητήρες αυτοί ανιχνεύονται από ηλεκτρόδια που τοποθετεί ο ιατρός πάνω στο δέρμα και επιτρέπουν την καταμέτρηση του επιπέδου οξυγόνωσης των ιστών. Οι τιμές που λαμβάνονται συγκρίνονται με την αντίστοιχη τιμή του καλά αιματωμένου βραχίονα και με αυτόν τον τρόπο δύναται ο ιατρός να ελέγξει την ακριβή κατάσταση αιμάτωσης του κάτω άκρου.
Πότε οι ασθενείς χρειάζονται χειρουργείο;
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας το χειρουργείο για τους ασθενείς είναι απαραίτητο:
- Σε περίπτωση κρίσιμης ισχαιμίας του ποδιού (άλγος ηρεμίας, διαβητικό πόδι με ισχαιμία, έλκος, γάγγραινα) πρέπει πάντα να επιχειρείται η άμεση επαναιμάτωση του κάτω άκρου.
- Όταν είναι τεχνικά εφικτό, η ενδαγγειακή θεραπεία πρέπει να είναι η θεραπεία εκλογής.
- Σε περίπτωση που πρέπει να τοποθετηθεί μια χειρουργική παράκαμψη, πρέπει να χρησιμοποιείται, εάν είναι εφικτό, φλεβικό μόσχευμα.
- Εάν η επαναιμάτωση δεν είναι εφικτή, τότε συνίσταται η χορήγηση προσταγλανδινών.
Dr. Θεοδόσιος Μπίσδας MD, PhD, Αν. Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://bisdasmd.gr/ ή καλέστε στο τηλ.:210 6862630.
