Πώς ξεκίνησε η 19η Σεπτεμβρίου;
Η 19η Σεπτεμβρίου είναι η παγκόσμια ημέρα για την ενημέρωση των παθήσεων της αορτής. Αντίθετα με άλλες ανάλογες ημερομηνίες, αυτή η ειδική ημέρα δεν ξεκίνησε από κάποιο οργανισμό ή την επιστημονική κοινότητα, αλλά από τον Σουηδό ασθενή Timo Söderlund, ο οποίος έχοντας επιζήσει από οξύ διαχωρισμό της αορτής έβαλε στόχο να ενημερώσει τον κόσμο για τις παθήσεις της αορτής.
Τι είναι ακριβώς η αορτή;
Η αορτή αποτελεί το μεγαλύτερο αγγείο του ανθρώπινου οργανισμού και μεταφέρει αίμα σε όλο το σώμα μέσω των κλάδων του. Ξεκινά από την καρδιά και εκτείνεται έως το ύψος του ομφαλού και η διάμετρος της είναι 2-4 εκατοστά (ανάλογα το φύλο και το σημείο). Η δε μέγιστη ταχύτητα του αίματος σε τμήματα της αορτής φτάνει τα 66εκ/δευτερόλεπτο!
Πόσο συχνές είναι οι αορτικές παθήσεις κ. Πατέλη;
Κάθε χρόνο περισσότεροι από 300 χιλιάδες άνθρωποι παγκοσμίως διαγιγνώσκονται με οξύ αορτικό διαχωρισμό και το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών δυστυχώς θα καταλήξουν. Ακόμα πιο συχνό είναι το ανεύρυσμα της αορτής, που επίσης καταλήγει σε θάνατο του ασθενή αν δεν υπάρξει άμεση αντιμετώπιση.
Ποιες είναι οι κυριότερες αορτικές παθήσεις;
Η ανευρυσματική νόσος της αορτής και ο αορτικός διαχωρισμός είναι αποτέλεσμα τόσο γενετικών παραγόντων όσο και αποτέλεσμα του σύγχρονου τρόπου ζωής. Το κάπνισμα, η υπέρταση (υψηλή πίεση) και η υπερχοληστεριναιμία (υψηλή χοληστερίνη) συνδέονται άμεσα με τις δύο παθήσεις. Αυτοί οι παράγοντες δρουν χωρίς να δίνουν συμπτώματα έως ότου ο ασθενής διαγνωσθεί με κάποια αορτική πάθηση: είτε τυχαία σε έλεγχο από τον ιατρό του είτε ως αποτέλεσμα οξύ διαχωρισμού ή ρήξης του ανευρύσματος. Ο οξύς διαχωρισμός της αορτής συνήθως εμφανίζεται με οξύ πόνο στο στήθος ή/και την πλάτη και ίσως παρομοιάζει τον πόνο του εμφράγματος, ενώ η ρήξη του ανευρύσματος παρουσιάζεται με οξύ θωρακικό ή κοιλιακό πόνο. Η εικόνα του ασθενή με συμπτωματική αορτική πάθηση είναι συνήθως εικόνα βαρέως πάσχοντος και δεν βελτιώνεται με τον χρόνο ή με την λήψη αναλγητικών, αντίθετα συνήθως επιδεινώνεται γρήγορα.
Πως αντιμετωπίζονται οι αορτικές παθήσεις;
Στην περίπτωση που ο διαχωρισμός ή το ανεύρυσμα της αορτής βρίσκεται στο πρώτο τμήμα της (ανιούσα αορτή), τότε η αποκατάσταση γίνεται με ανοικτό χειρουργείο από αγγειοχειρουργούς και καρδιοχειρουργούς, έμπειρους σε ανάλογα περιστατικά. Αν η πάθηση αφορά άλλο τμήμα της αορτής, τότε η αποκατάσταση μπορεί να γίνει με ανοικτό χειρουργείο ή με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους (ενδαγγειακές) μέσω δύο μικρών τομών. Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου αντιμετώπισης εξαρτάται από την ακριβή θέση του προβλήματος, την έκταση του, την ηλικία του ασθενή, την γενική του κατάσταση. Η επιλογή πάντα γίνεται από την επιστημονική ομάδα (αγγειοχειρουργοί και αναισθησιολόγοι) σε συνεννόηση με τον ασθενή και τους οικείους του.
Ποιοι πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο;
Οι παρακάτω ομάδες ατόμων θα πρέπει να υποβληθούν τουλάχιστον μια φορά στην ζωή τους:
- Άνδρες άνω των 65 ετών (ιδιαίτερα νυν ή πρώην καπνιστές)
- Γυναίκες άνω των 65 ετών, νυν ή πρώην καπνίστριες
- Άτομα άνω των 50 ετών με οικογενειακό ιστορικό αορτικής πάθησης
- Άτομα με υψηλή πίεση ή/και υψηλή χοληστερίνη
Ποιος είναι ο έλεγχος για τις αορτικές παθήσεις;
Εκτός από την καταγραφή του πλήρους ιατρικού ιστορικού, ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε έγχρωμο υπερηχογράφημα (το λεγόμενο triplex) και σε κάποιες περιπτώσεις σε αξονική τομογραφία.
Σε ποιον πρέπει να απευθυνθώ για τον έλεγχο;
Ο έλεγχος πρέπει να διενεργείται από αγγειοχειρουργό με εμπειρία στην αορτική παθολογία και την αντιμετώπιση της. Η ομάδα της Γ’ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών έχει τα κατάλληλα απεικονιστικά εργαλεία για την σωστή διάγνωση. Επίσης η ομάδα μας χρησιμοποιεί την μοναδική στην Ελλάδα πιστοποιημένη υβριδική αίθουσα αγγειοχειρουργικών επεμβάσεων «Προμηθέας», η οποία προσφέρει απεικόνιση υψηλής ανάλυσης κατά την διάρκεια της επέμβασης σε συνδυασμό με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Η αίθουσα «Προμηθέας» μπορεί να υποστηρίξει όλη την γκάμα επεμβάσεων της αορτής – είτε ανοικτό χειρουργείο είτε με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους (ενδαγγειακά). Η ομάδα μας συνεργάζεται με έμπειρη καρδιοχειρουργική ομάδα για την αντιμετώπιση της παθολογίας κάποιων τμημάτων της θωρακικής αορτής.
Ευχαριστούμε θερμά τον Dr Νικόλαο Πατέλη, MD, MSc, PhD, Αναπληρωτή Διευθυντή της Γ’ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Επικοινωνία: 6993472472
