Τα συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδας
- Κοιλιακό άλγος: Ο πόνος περιομφαλικά και στο κατώτερο υπογάστριο είναι ένα βασικό σύμπτωμα, ενώ μετά τις 4-6 πρώτες ώρες εντοπίζεται κυρίως στην κάτω δεξιά κοιλιακή χώρα
- Ανορεξία: Είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα της σκωληκοειδίτιδας, σε βαθμό που αν δεν εμφανίζεται, είναι πιθανό να είναι λανθασμένη η διάγνωση.
- Εμετός: Παρουσιάζεται περίπου σε ένα ποσοστό 75% των ασθενών, ενώ μπορεί να συνοδεύεται και από ναυτίες ή διάρροια.
- Πυρετός: Αν και είναι σύμπτωμα για πολλές και λιγότερο επίφοβες ασθένειες, στην περίπτωση της σκωληκοειδίτιδας, η θερμοκρασία του ασθενούς ανεβαίνει 1 °C με 2 °C.
Πώς γίνεται η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας
Λόγω των συμπτωμάτων της, η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας δεν είναι πάντα εύκολη και μπορεί να συγχέεται με άλλες παθήσεις όπως γαστρεντερίτιδα ή ουρολοίμωξη. Γενικά ο γιατρός θα χρειαστεί να κάνει μια λεπτομερή κλινική εξέταση με ιδιαίτερη έμφαση στην κοιλιακή χώρα, ενώ μπορεί να χρειαστεί να γίνουν επιπλέον εξετάσεις αίματος (για να διαγνωσθεί τυχόν λευκοκυττάρωση που αποτελεί ένδειξη σκωληκοειδίτιδας) και εξετάσεις ούρων (για τον εντοπισμό πυουρίας και μικροβιουρίας) καθώς και ακτινογραφία θώρακος, (για να αποκλειστεί η περίπτωση της πνευμονίας) και κοιλίας (προκειμένου να εντοπιστεί ο κοπρόλιθος που ευθύνεται για τη φλεγμονή), ενώ μπορεί να χρειαστεί και υπερηχογράφημα ή αξονική εάν υπάρχει υποψία αποστήματος. Ωστόσο υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις ασθενών, στους οποίους η σκωληκοειδίτιδα εξελίσσεται διαφορετικά, ανάλογα με την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του.
Σε αυτούς περιλαμβάνονται:
- Παιδιά: Παρουσιάζουν ταχύτερη εξέλιξη της φλεγμονής με υψηλό πυρετό και εμετούς.
- Ηλικιωμένοι: Παρουσιάζουν πιο ομαλή εξέλιξη της νόσου, όμως γενικά στους ηλικιωμένους τα ποσοστά θνησιμότητας είναι μεγαλύτερα λόγω συνυπάρχουσας νόσου και μεγαλύτερων πιθανοτήτων εμφάνισης επιπλοκών.
- Έγκυες: Σε περίπτωση εγκυμοσύνης, η διάγνωση είναι σαφώς πιο δύσκολη, καθώς η σκωληκοειδής απόφυση έχει εκτοπιστεί από τη μήτρα. Συνήθως εκδηλώνεται με έντονο πόνο και τάση για εμετό, ενώ οι αιματολογικές εξετάσεις δείχνουν λευκοκυττάρωση. Παρόλο που οι πιθανότητες θνησιμότητας για τη μητέρα είναι αμελητέες, στην περίπτωση του εμβρύου ξεκινούν από 2%-5% και μπορεί να φτάσουν και το 20% αν εξελιχθεί σε περιτονίτιδα.
- Ασθενείς με AIDS: Εμφανίζουν τα ίδια συμπτώματα με τον υπόλοιπο πληθυσμό, ωστόσο πολλές φορές μπορεί να πρόκειται για εντερίτιδα, φυματίωση εντέρου ή λέμφωμα τελικού ειλεού που έχουν κοινά συμπτώματα με την οξεία σκωληκοειδίτιδα.
Η αντιμετώπιση
Καθώς δεν είναι δυνατόν να προκληθεί λύση της απόφραξης του αυλού μόνο με φαρμακευτική αγωγή, η αντιμετώπιση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η χειρουργική επέμβαση.
Σε περίπτωση απλής σκωληκοειδίτιδας, που δεν έχει εξελιχθεί σε διάτρηση, συνιστάται απλή σκωληκοειδεκτομή, δηλαδή χειρουργική αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης.
Αν έχει γίνει διάτρηση της σκωληκοειδούς απόφυσης με εντοπισμένη περιτονίτιδα, τότε απαιτείται ρύθμιση των υγρών και των μεταβολικών διαταραχών του ασθενούς και άμεση χειρουργική επέμβαση (εντός 4 ωρών) με σκωληκοειδεκτομή και επιμελή πλύση και καθαρισμό της κοιλιακής κοιλότητας από το πύον και τα φλεγμονώδη εξιδρώματα.
Η επέμβαση εκλογής είναι η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή, η οποία όμως πρέπει να γίνεται μόνο από ιδιαίτερα έμπειρους και εκπαιδευμένους χειρουργούς στην προχωρημένη λαπαροσκοπική χειρουργική. Αν ο χειρουργός δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος σε αυτή την απαιτητική επέμβαση θα πρέπει να εκτελεί μόνο την ανοικτή και όχι την λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή.
Η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή πραγματοποιείται μέσω τριών μικρών οπών στο κοιλιακό τοίχωμα, απ όπου ο χειρουργός περνά τα εργαλεία του, που θα τον βοηθήσουν να βγάλει την φλεγμονώδη σκωληκοειδή απόφυση αλλά και να πλύνει και να καθαρίσει επιμελώς την κοιλία από τον πύον. Ο ασθενής εξέρχεται την επόμενη κιόλας ημέρα από το νοσοκομείο χωρίς κανένα πόνο.
Φώτης Αρχοντοβασίλης, Διευθυντής ΣΤ' Χειρουργικής Κλινικής Metropolitan General (πρώην ΙΑΣΩ General), Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, Γεν. Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα https://oxeirourgos.gr/ ή καλέστε στο τηλ.: 210-6502850.
