Σύμφωνα με την καθηγήτρια Barbara Sahakian, από το Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Cambridge: «Για κάθε ώρα που απομακρύνεσαι από τις επτά ώρες [ύπνου] χειροτερεύεις. Είναι πολύ σαφές ότι οι διεργασίες που συμβαίνουν στον εγκέφαλό μας κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι πολύ σημαντικές για τη διατήρηση της σωματικής και ψυχικής μας υγείας».
Ο καλός βραδινός ύπνος, πρόσθεσε, ήταν σημαντικός σε όλα τα στάδια της ζωής, αλλά κυρίως ενώ οι άνθρωποι γερνάνε. «Νομίζω ότι είναι εξίσου σημαντικό με την άσκηση», δήλωσε η ίδια.
Ένας πιθανός λόγος για τη σχέση μεταξύ του ανεπαρκούς ύπνου και της γνωστικής έκπτωσης μπορεί να είναι η διαταραχή του βραδέως ή βαθύ ύπνου, που έχει αποδειχθεί ότι είναι σημαντικός για την εδραίωση της μνήμης. Η έλλειψη βαθύ ύπνου θα μπορούσε επίσης να εμποδίσει τον εγκέφαλο να καθαρίσει αποτελεσματικά τις τοξίνες.
Τι φανέρωσε η μελέτη
Η μελέτη, η οποία χρησιμοποίησε δεδομένα από τη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, περιελάμβανε απεικόνιση εγκεφάλου και γενετικά δεδομένα για σχεδόν 40.000 από τους συμμετέχοντες στη μελέτη. Διαπίστωσε ότι η περιοχή του εγκεφάλου που επηρεαζόταν περισσότερο από τον ύπνο ήταν η περιοχή που περιέχει τον ιππόκαμπο, το κέντρο μνήμης του εγκεφάλου, με πολύ ή πολύ λίγο ύπνο που συνδέεται με μικρότερο όγκο εγκεφάλου. Η ανάλυση διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που κοιμόντουσαν επτά ώρες τη νύχτα είχαν καλύτερες επιδόσεις κατά μέσο όρο σε γνωστικά τεστ για την ταχύτητα επεξεργασίας, την οπτική προσοχή, τη μνήμη και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.
Ωστόσο, το έργο δεν μπόρεσε να αποδείξει μια αιτιώδη σχέση και η σχέση μεταξύ του ύπνου και ορισμένων εγκεφαλικών διαταραχών είναι πολύπλοκη. Για παράδειγμα, τα ασυνήθιστα μοτίβα ύπνου και η αϋπνία είναι ένα κοινό σύμπτωμα σε άτομα με άνοια.
Οι επιστήμονες είναι λιγότερο σαφείς σχετικά με το γιατί το να περνάς οκτώ ή περισσότερες ώρες στο κρεβάτι μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Μια εξήγηση είναι ότι οι άνθρωποι που έχουν κακή ποιότητα ύπνου τείνουν να κοιμούνται περισσότερο – ή προσπαθούν να κοιμηθούν – επειδή αισθάνονται κουρασμένοι.
«Δεν καταλαβαίνουμε πραγματικά γιατί ο περισσότερος ύπνος θα ήταν πρόβλημα», είπε ο Sahakian.
«Αν και δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο πολύ λίγος ή πολύς ύπνος προκαλεί γνωστικά προβλήματα, η ανάλυσή μας φαίνεται να υποστηρίζει αυτήν την ιδέα», δήλωσε ο Καθηγητής Jianfeng Feng, από το Πανεπιστήμιο Fudan στη Σαγκάη.
«Οι λόγοι για τους οποίους οι ηλικιωμένοι έχουν χειρότερης ποιότητας ύπνο φαίνεται να είναι περίπλοκοι, επηρεασμένοι από έναν συνδυασμό της γενετικής μας σύνθεσης και της δομής του εγκεφάλου μας», πρόσθεσε ο ίδιος.